De letters DNA staan voor Deoxyribo Nucleïc Acid (‘desoxyribonucleïnezuur’). Dit is een moeilijk woord voor het materiaal in een organisme waarin de erfelijke informatie ligt opgeslagen.
Een DNA-molecuul kan worden vergeleken met een kralenketting.
Ieder DNA-molecuul is opgebouwd uit twee kettingen die om elkaar heen zijn gedraaid. Op beide kettingen zitten vier verschillende kleuren kralen (basen). De volgorde waarin de kralen op de ketting liggen, bepaalt de informatie die het DNA weergeeft.
DNA is een recept
De informatie is eigenlijk een recept voor het aanmaken van eiwitten. Door middel van een aantal processen worden – naar het recept van het DNA –verschillende aminozuren in een bepaalde volgorde achter elkaar gelegd. Een keten van aminozuren vormt samen een eiwit.
Eiwitten zijn belangrijk voor ons functioneren en onze gezondheid. Een belangrijk eiwit is bijvoorbeeld insuline. Insuline reguleert de bloedsuikerspiegel. Bij diabetespatiënten is de aanmaak van insuline verstoort, doordat het genetisch patroon coderend (het recept) voor insuline, niet of onjuist wordt gelezen. Eiwitten zijn dus onmisbaar.
Naast DNA dat codeert voor de aanmaak van verschillende eiwitten, zijn er ook stukjes op ons DNA die het recept vormen voor de informatie die nodig is om op tijd te starten en te stoppen met het aanmaken van eiwitten. Door deze signalen wordt niet te veel, maar ook niet te weinig eiwitten aangemaakt. Ook zijn er stukjes DNA die ervoor zorgen dat cellen op de juiste plaats in het lichaam aangemaakt worden.
En er zijn delen van ons DNA die zorgen voor de aanmaak van kenmerken die we aan ons uiterlijk ook zien. DNA dat codeert voor oogkleur, haarkleur, huidskleur, etcetera.
Functioneren en voortbestaan
Uiteindelijk is ons DNA de stof die ervoor zorgt dat we kunnen functioneren. Dat we bestaan, dat ons lichaam intact blijft en naar behoren werkt en dat we ons lichaam kunnen gebruiken. Dat we kunnen lopen, praten, nadenken, leren, etcetera.
Via DNA dragen we onze kenmerken over op onze kinderen. Hierbij dragen we zowel familiaire kenmerken over (uiterlijk, karaktereigenschappen), als ook de recepten die nodig zijn om het leven voort te zetten in de volgende generatie.
