Er zijn heel veel verschillende soorten forensisch onderzoekers. Bij de meeste onderzoekers kan aan de naam/functietitel worden afgelezen met wat voor soort forensisch onderzoeker men te maken heeft.
Een forensisch DNA-onderzoeker voert DNA-onderzoek uit, een forensisch toxicoloog voert toxicologisch onderzoek uit in een forensische context en een forensisch arts voert medisch onderzoek uit in forensische casussen.
Het blijkt dat er onduidelijkheid bestaat over de dienstverlening van een forensisch adviseur en de meerwaarde die een dergelijk adviseur kan bieden in verschillende situaties. Vandaar hieronder 5 diensten die een forensisch adviseur kan leveren.
Maar eerst een korte uitleg
Een forensisch specialist heeft veel verstand van een klein deel van het forensisch onderzoek. Een forensisch adviseur is iemand die kennis heeft van alle verschillende gebieden van het forensisch onderzoek. Voldoende om te weten hoe het specifieke vakgebied werkt, maar niet voldoende om zichzelf deskundige op dat gebied te kunnen noemen.
Waar een forensisch adviseur wel heel veel kennis van heeft, is de wijze waarop forensisch onderzoek vormgegeven en uitgevoerd dient te worden. Ook al wordt ieder forensisch onderzoek middels eigen en verschillende procedures uitgevoerd, een forensisch adviseur kan controleren of de werkwijzen en procedures aansluiten bij de minimale eisen die gelden voor forensisch onderzoek.
1. Advies geven over de (onderzoeks)mogelijkheden in een situatie
Soms lijkt een situatie heel eenvoudig. En lijkt het voor de hand liggend om een specifiek onderzoek aan te vragen in een situatie. Een forensisch adviseur kan op deze momenten advies geven over de slagingskans van het voor-de-hand-liggende onderzoek en advies geven over andere mogelijkheden waarmee het doel wellicht beter bereikt kan worden.
Op een vervalst contract is bijvoorbeeld handtekening-vergelijkend onderzoek niet altijd de beste optie om de vervalsing aan te tonen of uit te sluiten.
Wanneer een specialist geraadpleegd wordt, zal deze advies geven over de mogelijkheden van de onderzoeken in zijn deskundigheidsgebied. Een forensisch adviseur kan u adviseren over alle verschillende mogelijkheden op alle verschillende forensische vakgebieden.
2. Advies over de juiste aanpak van een onderzoek
In zaken waarbij verschillende forensische onderzoeken worden uitgevoerd, is het vaak belangrijk om de juiste volgorde van deze onderzoeken te bepalen. Is het beter om eerst handschriftonderzoek uit te voeren? Of is het beter om eerst te zoeken naar de aanwezigheid van vingerafdrukken op een document?
Ook kan een forensisch adviseur raad aanwijzingen geven met betrekking tot de omgang met sporenmateriaal. Afhankelijk van het materiaal, de (mogelijk) aanwezige sporen en de onderzoeken die (mogelijk) uitgevoerd gaan worden, kan men bijvoorbeeld soms materiaal beter in een papieren verpakking bewaren, en soms beter in een andere verpakking. De forensisch adviseur kan adviseren over de juiste omgang met het sporenmateriaal zodat het vervolgonderzoek nog zoveel mogelijk relevante informatie kan opleveren.
3. Faciliteren begeleiding forensisch onderzoekstraject (sommige adviseurs)
Sommige forensisch adviseurs kunnen tevens de begeleiding van het forensisch traject verzorgen. Er wordt dan gezorgd voor de juiste verpakking, opslag en verzending van het materiaal naar de deskundige(n), in de juiste volgorde en voorzien van de juiste vragen. Ook wordt gezorgd voor een juiste en volledige registratie en administratie van alle stappen, zodat ook achteraf (bijvoorbeeld bij de rechtbank) kan worden aangetoond dat de onderzoeken op de juiste wijze zijn uitgevoerd.
Met name wanneer er meerdere verschillende specifieke deskundigen betrokken zijn bij het onderzoek aan materiaal, is het belangrijk om te zorgen dat door het gehele traject heen, de juiste registraties worden bijgehouden en de verschillende deskundigen de juiste informatie ontvangen over het materiaal. Ook het combineren van de onderzoeksresultaten is iets waar de forensisch adviseur mee kan helpen.
4. Advies geven over reeds uitgevoerd onderzoek
Een forensisch onderzoeksrapport kan soms behoorlijk onbegrijpelijk zijn voor mensen die geen kennis hebben van de achterliggende techniek van het onderzoeksgebied. Deskundigen proberen rapporten beknopt te houden en gebruiken hierbij af en toe jargon of een (te) korte uitleg waardoor het soms voor de lezer niet geheel duidelijk is.
Ook in de betekenis van onderzoeksresultaten zijn deskundigen altijd erg voorzichtig. Bij het formuleren van een betekenis van een onderzoeksresultaat, spelen heel veel factoren een rol die de deskundige meestal niet kan overzien. De deskundige is immers niet altijd volledig op de hoogte van de gehele achtergrond van de vraag. Hiernaast dienen deskundigen ook voorzichtig te zijn bij het formuleren van hun conclusies. Het is immers niet aan de deskundige om een conclusie te trekken.
Een forensisch adviseur kan nadere uitleg geven omtrent de werking van de onderzoekstechniek die is gebruikt (inclusief mogelijkheden en onmogelijkheden) en ook over de betekenis van de geformuleerde resultaten. Doordat een forensisch adviseur het jargon en de achtergrond begrijpt, kan hij nader ingaan op de betekenis van hetgeen er staat. Al blijft de conclusie natuurlijk altijd bij de deskundige liggen. De adviseur kan alleen ‘vertalen’, hij zal nooit veranderen wat er staat.
5. Advies over nog openstaande mogelijkheden
In een omvangrijk onderzoek worden soms tientallen (forensische) onderzoeken uitgevoerd en nog veel meer gegevens verzameld. Dit resulteert in een dossier van duizenden pagina’s die allemaal tezamen de informatiebron vormen waarop de lezer zijn conclusie omtrent de situatie kan baseren. Zowel de rechter als de advocaat als alle andere lezers gebruiken de informatie in het dossier om af te leiden wat het meest waarschijnlijke scenario is geweest dat heeft plaatsgevonden.
Door objectief en kritisch te kijken naar alle informatie in een dossier kan forensisch adviseur nog steeds mogelijkheden signaleren om verduidelijking te vinden omtrent bepaalde facetten uit het scenario.
Met name wanneer één van de partijen een andere verklaring geeft over een aspect dan de andere partij, is het van belang om goed na te gaan of de onderzoeksresultaten volledig sluitend zijn voor de verklaring van één van beide partijen. Vaak kan nog meer zekerheid worden verkregen.
Ook in minder omvangrijke zaken kan een forensisch adviseur nog adviseren over de nog openstaande mogelijkheden in een situatie. Soms zijn de voor-de-hand-liggende onderzoeken al uitgevoerd, en is onduidelijk wat de wetenschap nog voor mogelijkheden biedt. Een forensisch adviseur zorgt ervoor op de hoogte te zijn van de verschillende mogelijkheden, ook de minder bekende opties.
Een forensisch adviseur kan veel aanvullende waarde bieden voor iedere partij die op zoek is naar de waarheid en de mogelijkheden die de waarheid aan het licht kunnen brengen.
De forensische wetenschap is een discipline die van grote waarde kan zijn, mits hij op de juiste wijze wordt toegepast en ingezet.
Een forensisch adviseur kan hierbij helpen.
Samen naar de waarheid!
Cynthia
