Forensisch onderzoek brengt heel veel feiten aan het licht. Zaken die we niet met het blote oog kunnen zien, herbergen informatie die van zeer grote waarde is in het vinden van de waarheid.
DNA-sporen die zo klein zijn dat we ze niet kunnen zien, geven informatie over de identiteit van de donor van de sporen. Onzichtbare vingerafdrukken worden met forensische technieken weer zichtbaar en forensisch onderzoek kan een op-het-oog-goed-gelijkend vervalsing zo ontmaskeren.
Maar soms geeft een onderzoek niet het volledige antwoord waar we naar op zoek zijn.
Zekerheid over iedere situatie is voor mij altijd erg belangrijk geweest. Ik wil weten waar ik mee te maken heb, zodat ik ook bewuste keuzes kan maken over de volgende stap.
Daarom zal ik altijd adviseren om op onderzoek uit te gaan of (forensisch) onderzoek te laten uitvoeren als dat je meer duidelijkheid kan brengen.
Maar wanneer is het tijd om op te geven? Wanneer moet je je erbij neerleggen dat je niet meer helderheid zál verkrijgen over de situatie?
In mijn ogen zijn er drie afwegingen die steeds gemaakt moeten worden bij de keuze voor een forensisch onderzoek of een vervolg-onderzoek.
- Succeskans
De kans dat met een onderzoek ook daadwerkelijk resultaat wordt geboekt is een belangrijke factor. Forensische technieken kunnen veel, maar niet alles. En soms zijn de sporen of omstandigheden zodanig aangetast dat de kans op een bruikbaar resultaat uit het onderzoek dermate klein is, dat men er wellicht niet meer aan moet beginnen.
Als een anonieme (dreig)brief inmiddels al door vele mensen is bekeken en aangeraakt, is de kans erg klein dat er nog vingerafdruksporen van de schrijver/verzender van de brief worden teruggevonden op de brief. En als ze al worden gevonden, is het heel erg lastig om hard te maken dat deze afdrukken van de schrijver/verzender afkomstig zijn. De slagingskans is dan zo klein, dat een onderzoek beter afgeraden kan worden.
En wanneer een kledingstuk al gewassen is, is het zeer lastig om nog sporen uit het textiel te halen. Niet onmogelijk, maar wel zeer lastig. Een afweging waard. Misschien is er een andere aanpak die een betere kans op succes biedt dan deze.
- Doelgerichtheid
Er zijn inmiddels vele technieken beschikbaar die allerlei informatie kunnen herleiden uit allerhande sporen. En soms wordt hierbij het doel uit het oog verloren. Bij een onderzoek naar een (mogelijk) vervalste handtekening kan men zo ver gaan dat de inkt van de gebruikte pen wordt geanalyseerd om na te gaan uit wat voor soort balpen deze inkt komt. Maar is dat echt nuttig? Wordt hiermee de vraag beantwoordt of de handtekening is vervalst? Of is het alleen onderzoek om maar een onderzoek uit te voeren?
Zo kan ook onderzoek worden gedaan naar de exacte vezelsamenstelling van kleding en kan onderzoek worden uitgevoerd naar de exacte samenstelling van cocaïne. Dat kan belangrijk zijn als men het gevonden witte poeder naar een producent wil leiden. Maar wanneer alleen de vraag bestaat of een gevonden stof daadwerkelijk cocaïne betreft, is het wellicht overbodig om ook de gehele samenstelling in kaart te brengen.
Het is belangrijk om altijd het doel van het onderzoek in kaart te brengen en in het oog te houden. Vanalles kan, maar wanneer de nog resterende mogelijke onderzoeken je niet meer dichterbij je doel brengen, is het misschien tijd om het te doen met de informatie die al wel vergaard is.
- Kosten
Onderzoek kost geld. In het private werkveld betaalt de opdrachtgever voor het werk dat wordt uitgevoerd, maar ook wanneer de politieorganisatie een onderzoek oppakt, kost dat geld.
Geld is daarom ook altijd een afweging bij het laten uitvoeren van onderzoek.
Soms is het een no-brainer. De situatie is zo heftig dat het niet uitmaakt wat het kost, de waarheid moet op tafel komen. Maar op een gegeven moment kan geld wel een rol gaan spelen. Sommige onderzoeken zijn zo kostbaar, dat de vraag naar (meer) duidelijkheid wellicht wordt overschaduwt door de kosten ervan.
In veel civiele zaken betreft de schade die is geleden een financieel verlies. Wanneer bijvoorbeeld sieraden zijn gestolen ter waarde van €500,- en het onderzoek dat kan worden uitgevoerd kost minimaal €1500,-. Dan wegen de kosten wellicht niet meer op tegen de schade die is geleden. Al zit er natuurlijk ook altijd een vertrouwenskwestie achter en gaat het soms meer om rechtvaardigheid dan om de financiële waarde.
Iedere situatie is anders. En iedereen zal deze afweging voor zich moeten maken. Zeker in het private werkveld, waarin de financiële situatie van iedere opdrachtgever ook weer anders ligt.
Ook emotioneel kan een situatie zwaar wegen. Een langlopende (v)echtscheiding of een erfenisverdeling is voor niemand leuk. En soms blijven de ex-partners en nabestaanden aan elkaar trekken en duwen. Op een gegeven moment kan je voor de keuze staan om de strijd op te geven en verder te gaan in het leven. Emotioneel kan dan een onderzoek meer kosten dan dat het (mogelijk) oplevert aan het eind van de rit.
Keuzes maken
Bijna altijd zullen bovenstaande drie factoren tegelijkertijd spelen. En is de keuze afhankelijk van het leed wat er achter de onderzoeksaanvraag schuil gaat.
Maar er komt wellicht een moment dat je je er bij neer moet leggen dat er niet meer duidelijkheid komt dan dat er al is. Of dat onderzoek (laten) uitvoeren meer kost dan dat het oplevert (zowel financieel als emotioneel)
Nu niet, is niet nooit niet.
De technieken ontwikkelen zich razendsnel. Steeds vaker worden oude coldcases uit de kast gepakt en opnieuw onderzocht, omdat de nieuwe technieken misschien meer informatie kunnen opleveren. In sommige situaties is het erg frustrerend om de waarheid niet te vinden.
Maar nu niet, betekent niet nooit niet. Wellicht komen er over enige tijd technieken beschikbaar waarmee je wel de antwoorden kan krijgen die je zoekt. Of in ieder geval meer zekerheid/duidelijkheid dan dat je nu hebt.
Mocht je op een punt zitten dat je niet verder kunt, vraag dan advies over hoe je de beschikbare sporen het beste kunt bewaren, zodat je wellicht later nog meer informatie zal kunnen terugvinden.
En nu is het aan jou. Welke afweging maak jij als het gaat om stoppen met het uitvoeren van onderzoek? Laat het me weten in een reactie hieronder.
Hulp nodig? Neem voor vrijblijvend advies contact met ons op.
Samen naar de waarheid!
Cynthia
