ECLI:NL:GHDHA:2013:BZ9448
Strafrecht; Hoger Beroep
Uitspraak: 03-01-2013

Particulier onderzoekers houden zich bezig met waarheidsvinding. Hierbij houden zij zich aan bepaalde voorwaarden en richtlijnen bij het vormgeven en uitvoeren van hun werkzaamheden.

Deze voorwaarden en richtlijnen zorgen voor een borging van de rechten van alle betrokkenen. Eveneens zorgen de richtlijnen en voorwaarden ervoor dat de maatschappij een bepaalde mate van vertrouwen in de particuliere opsporingsbranche heeft. De richtlijnen beschermen immers de wijze waarop informatie over betrokkenen wordt verzameld en verwerkt.

In 2013 heeft de rechter zich uitgesproken over het belang van het naleven van de geldende regels en richtlijnen bij het uitvoeren van particulier onderzoek. Een verdachte ontving een taakstraf van 80 uur voor het valselijk opmaken / vervalsen van interviewverslagen.

De situatie:

Een man wordt verdacht van betrokkenheid bij de strandrellen in Hoek van Holland.
De vader van deze man is een voormalig politieagent en probeert zijn zoon te helpen, door middel van het verzamelen van bewijsmateriaal.
Hij (vader) vraagt twee kennissen naar YouTube-filmpjes van de strandrellen te kijken en een kort verslagje te typen in Word, waarin zij verklaren of ze de man op de filmpjes herkennen of niet.

Om de verklaringen van de betrokkenen netjes te kunnen weergeven en voorleggen aan de rechter-commissaris, heeft de vader de verkregen verklaringen van de kennissen verwerkt in een interviewverslag. De standaardtekst die bij een interview door een particulier onderzoeker moet worden vermeld, heeft de vader boven de verklaring van de kennissen gezet.

En om te voorkomen dat zijn vader-zoon-relatie met de – van de strandrellen verdachte zoon – mogelijk van invloed zou zijn, heeft de vader verzocht of zijn vader (dus de opa van de – van de strandrellen verdachte – man), de verklaringen als interviewer wilde ondertekenen.

Complex, maar zo geschiedde. De vader maakte van de twee verklaringen twee interviewverslagen, die werden ondertekend door de kennissen (als geïnterviewde) en door de opa (als interviewer). En dat terwijl de opa nimmer bij de totstandkoming van de verklaringen betrokken was geweest.

Naast de twee interviewverslagen, maakte de vader ook nog een rapport uit naam van zijn beveiligingsbedrijf, waarin werd verwezen naar de twee interviewverslagen en dat werd ondertekend met vermelding van de functie van particulier onderzoeker.

Samengevat

Inhoudelijk verandert het vervalsen van de interviewverslagen en het rapport natuurlijk niets aan de verklaringen van de betrokkenen omtrent het wel of niet herkennen van de zoon op de YouTube-filmpjes van de strandrellen. De aanpassingen die zijn gemaakt hebben alleen betrekking op de auteur van de interviewverslagen en de wijze waarop het ‘interview’ heeft plaatsgehad. 

Het oordeel

De rechtbank oordeelt echter dat het valselijk opmaken van de interviewverslagen en het rapport ‘ernstige strafbare feiten betreft’:

“Met deze handelwijze heeft de verdachte [vader] de officier van justitie en de rechtbank misleid. Bovendien heeft de verdachte misbruik gemaakt van het vertrouwen dat in particuliere recherchebureaus kan worden gesteld.”, aldus de rechtbank.

Conclusie

Particulier onderzoeksbureaus kunnen bewijsmateriaal verzamelen voor verschillende partijen. En regelmatig zullen deze bewijsmiddelen worden gebruikt in een civiel- of strafrechtelijk traject. Alle partijen, inclusief de rechtbank, moeten er vanuit kunnen gaan dat de bewijsmiddelen die particulier onderzoekers aandragen op waarheid berusten en op de daartoe voorgeschreven wijze tot stand zijn gekomen.

Het beschamen van dit vertrouwen heeft zijn weerslag op de gehele onderzoeksbranche en kan eveneens op zichzelf strafbaar zijn.

Samen naar de waarheid!
Cynthia

PS. In het nieuwe ebook van Forensicon kun je meer lezen over het oordeel van rechters met betrekking tot rechtmatigheid, betrouwbaarheid en deskundigheid van particuliere onderzoeken en deskundigen. Download het ebook nu gratis op onze website.