Het blogartikel van deze week is geschreven door Shanna Wemmers. Shanna schrijft over wat haar opvalt binnen Forensicon.
Deze week kwam bij ons weer een zaak voorbij met veel specifieke expertisegebieden. Wat opviel, was hoe bepaald bewijs niet gewaardeerd kon worden, omdat het niet (goed) begrepen werd. Paradoxaal genoeg werd echter niet begrepen dat begrip ontbrak. Dit probleem lag bij beide partijen.
Volgt u het nog?
In het Nederlands strafrecht is het zo dat de Officier van Justitie de verdachte van een misdrijf beschuldigt. Het gaat erom wat er echt is gebeurd. Als er niet voldoende wettige bewijsmiddelen zijn en als de rechter niet overtuigd is van de schuld, zal hij de verdachte vrijspreken.
Soms zijn er deskundigen nodig om technische aspecten van het vermeende misdrijf te onderzoeken. Het forensisch onderzoek wordt echter vaak in termen van aan-/of afwezigheid van materiaal gerapporteerd en niet per se in juridische termen. Hierdoor ontstaan mogelijk misverstanden in begrip over de interpretaties van de resultaten.
Stelt u zich eens voor: fictieve casus
Stelt u zich nu voor dat er een verdachte is. Er zijn twee getuigen die hebben gezien hoe de verdachte zijn vriendin met een hamer op de schedel sloeg. Zij verliest hierbij een hoop bloed, maar overleeft het. De verdachte wordt vervolgd voor poging tot moord/doodslag.
De verdachte zelf ontkent het misdrijf. Hij zegt dat hij zijn vriendin bebloed aantrof. Hij zegt ook dat de getuigen hem erin luizen.
De hamer is onvindbaar, dus deze kan niet worden gecontroleerd op vingerafdrukken. Wel wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van bloedspetters op de kleding van de verdachte en getuigen.
Bij alle drie de betrokkenen wordt bloed van het slachtoffer aangetroffen op de kleding. Bij de verdachte worden grote hoeveelheden bloed gevonden op voornamelijk de benen en worden verder veegsporen gevonden op de rest van de onderkleding. Bij de twee getuigen is het bloedspetterpatroon meer verspreid en gespetterd gevonden over de voorzijde van hun kleding.
Wat kan dit nou betekenen? De getuigen hebben het slachtoffer op het hoofd geslagen en daarmee spetterde bloed over hun kleding. Daarna hebben deze ‘getuigen’ de plaats delict verlaten en heeft verdachte zijn vriendin bewusteloos en bebloed gevonden. Hij heeft geprobeerd haar te helpen en daarbij haar hoofd op schoot gelegd, waarna hij zijn bebloede handen heeft afgeveegd.
Complex bewijs
Dit is een mogelijkheid. De schuld van de verdachte lijkt nu wel een stuk minder waarschijnlijk. Dit is natuurlijk nog een vrij simpele casus, want vaak zijn technische resultaten van forensisch onderzoek niet zo simpel en zo gemakkelijk te lezen door de rechter. Het draait er met deskundigenbewijs om meer inzicht te krijgen in de waarheid. In strafzaken kunnen zeer veel verschillende en complexe bewijsstukken zijn, die elkaar wel of niet tegenspreken, of die niet van belang (b)lijken bij het onderzoek.
Stelt u zich voor, als de forensische resultaten niet meegenomen werden, was er dus geen bewijs dat de schuld van de verdachte enigszins tegenspreekt. Daardoor lijkt de schuld van de verdachte waarschijnlijker dan zijn onschuld. En dan zouden de twee echte daders dus vrijuit gaan…
Laat je adviseren
Verschillende bloedpatronen, wat moet je ermee? Het klinkt simpel, maar een goede communicatie tussen technische en juridische partijen zou toch weer een stap dichter bij de waarheid kunnen zijn. Een forensisch adviseur kan u hierbij helpen.
Meer kennis, meer waarheid.
Mr. Shanna.
Het is ook best lastig. Bij een Amerikaanse online training die ik thans volg kwam ook een verhelderend filmpje over de Simpson’s paradox :
https://youtu.be/DAwHmBigaM8
Helder verhaal over hoe zgn. heldere zaken toch troebel kunnen blijken te zijn en verheldering vanuit een andere inkijk behoeven.
Hallo JanTaco,
Interessant filmpje met mooie uitleg. Het is inderdaad lastig en het is gemakkelijk om je te laten misleiden of om iets te zien, wat eigenlijk toch anders ligt.
En dat maakt het juist zo belangrijk om goed na te gaan of wat je denkt wel echt klopt.
Groeten
Cynthia
Leuke casus! Waarheid is soms subjectief, het is maar net van welek kant het bekeken wordt en welke belangen er spelen.
Goed forensisch onderzoek helpt om de waarheid objectiever vast te stellen!
Inderdaad Gerard!
Dank voor je reactie
Groeten,
Cynthia