Een goede voorbereiding is het halve werk. Failing to prepare is preparing to fail. En zo zijn er nog wel meer spreuken en clichés over voorbereiding.
Ook wanneer het gaat over de inzet van een forensisch onderzoek gaan deze wijsheden op. Een goede voorbereiding van de inzet van forensisch onderzoek is belangrijk om te voorkomen dat er onnodige onderzoeken worden uitgevoerd die niet bijdragen aan het beantwoorden van de onderliggende vraag.
Tevens zorgt een goede voorbereiding voor helderheid vooraf, reële verwachtingen van o.a. de waarde van onderzoeksresultaten en kosten en meer rust tijdens het proces.
Onderstaande vijf stappen zorgen voor een goede voorbereiding van de inzet van een forensisch onderzoek.
1. Doel van het specifieke onderzoek
Wat is het doel van het onderzoek? Welke vraag wordt beantwoordt met het onderzoek? Een forensisch onderzoek levert vaak slechts een gedeeltelijk antwoord op de onderliggende situatie. Zo is een onderzoek naar de aanwezigheid van vingerafdrukken op een brief, slechts een onderdeel van een onderzoek naar de schrijver van anonieme brieven.
En kan een onderzoek naar de aanwezigheid van DNA op een bivakmuts slechts een klein onderdeel zijn van het onderzoek naar de dader van een inbraak.
Forensisch onderzoek kan veel deelvragen beantwoorden. Vaak wordt gezocht naar het onderzoek dat het meeste duidelijkheid kan geven over de situatie. Soms zijn er al veel aanwijzingen, maar is net een stukje meer duidelijkheid nodig.
Het bepalen van het doel dat beoogd wordt met het forensisch onderzoek, zorgt voor helderheid vooraf over de betekenis van de onderzoeksresultaten in de onderliggende situatie.
2. Overleg met forensisch adviseur
Overleg al in een vroeg stadium met een forensisch adviseur. Je mag altijd vrijblijvend contact opnemen en (eventueel anoniem) je situatie voorleggen.
Een forensisch adviseur kan helpen om in kaart te brengen wat forensisch onderzoek in de situatie kan betekenen. Ook geeft de forensisch adviseur meer informatie over de mogelijkheden – en onmogelijkheden – in de situatie.
Duidelijkheid over wat er kan en wat niet, geeft veel informatie. De forensisch adviseur kan inzichten geven en mogelijkheden aandragen waar je zelf misschien nog niet aan had gedacht.
Ook kan een forensisch adviseur al in een vroeg stadium een indicatie geven over de kosten van het onderzoek. Deze informatie kan allemaal worden meegenomen bij het bepalen van de aanpak van het forensisch onderzoek.
3. Materialen (laten) verzamelen
Forensisch onderzoek vindt plaats aan materiaal. Om onderzoek uit te kunnen voeren zijn deze materialen nodig. Dit gaat zowel over het onderzoeksmateriaal (de dreigbrief, de kast waar mogelijk vingerafdrukken opzitten, de vlek in het kledingstuk, lichaamsmateriaal waar mogelijk toxische stoffen inzitten), als vaak ook om referentiemateriaal.
Niet altijd zijn deze materialen direct beschikbaar. Het contract met de betwiste handtekening bevind zich bij de wederpartij of bij een notaris. En referentiemateriaal moet soms van anderen worden verkregen. Er zijn verschillende mogelijkheden om deze materialen voor onderzoek beschikbaar te krijgen. De forensisch adviseur en (eventueel) een advocaat kunnen helpen om deze materialen te verzamelen.
De kwaliteit van het materiaal dat wordt onderzocht, bepaald voor een groot deel ook de mogelijkheden van het onderzoek.
4. Beslissen over het juiste moment
Zoals bij 1 ook al vermeld, is een forensisch onderzoek vaak een middel om slechts een deel van de onderliggende vraagstelling te beantwoorden. Wanneer is het juiste moment om bijvoorbeeld de wederpartij te vragen om vrijgave van het onderzoeksmateriaal?
Zeker wanneer er al een juridisch traject loopt, kan het tijdspad belangrijk zijn. Soms is het belangrijk dat de onderzoeksresultaten voor bijvoorbeeld een zittingsdatum bekend zijn, en soms kan het juist belangrijk zijn om te wachten op een reactie van de wederpartij voordat wordt overgegaan tot het verzoeken van vrijgave van materiaal van de wederpartij. Een advocaat kan helpen bij het beslissen van het juiste moment in een juridisch traject.
Ook kan de volgorde van uit te voeren onderzoeken relevant zijn. Overleg vooraf over de aanpak van het onderzoek, zodat zo efficiënt mogelijk resultaten worden verkregen.
5. In gang zetten
Als bovenstaande stappen zijn doorlopen, kan het onderzoek (op het gewenste moment) in gang worden gezet. De forensisch adviseur uit stap 2 kan hier weer van dienst zijn. Vanaf dit moment zorgt de forensisch adviseur voor de benodigde administratie en de behandeling van al het materiaal op zodanige wijze dat de resultaten van het onderzoek bruikbaar zijn in een juridisch traject.
Samen naar de waarheid!
Cynthia
