Bloedvlekken zijn niet altijd goed te herkennen aan hun uiterlijk. Wanneer bloed opdroogt wordt het donkerder en bruiner van kleur.
Er zijn veel situaties denkbaar waarin het alsnog belangrijk is om bloedvlekken terug te vinden en/of te identificeren als bloed.
Bloed
Bloed bestaat uit bloedplasma, bloedcellen (rode en witte) en bloedplaatjes. In de rode bloedcellen zit de stof hemoglobine. Hemoglobine is verantwoordelijk voor de rode kleur van bloed en zorgt voor het transport van zuurstof (O2 ) en koolstofdioxide (CO2) door de bloedbaan.
Hemoglobine komt alleen maar voor in bloed. Als hemoglobine kan worden aangetoond, is een identificatie van bloed dus vrij zeker. De technieken om een vlek als bloed te identificeren, zijn dan ook allemaal gebaseerd op het aantonen van hemoglobine.
Luminol
Luminol is een poederachtig mengsel dat voorafgaand aan het gebruik wordt opgelost in verschillende vloeistoffen. Wanneer de luminoloplossing vervolgens in aanraking komt met hemoglobine (de ijzerhoudende verbindingen van hemoglobine) zal de stof voor korte tijd blauw licht uitzenden.
De luminoloplossing kan goed gebruikt worden in ruimten waar men vermoed dat er bloed aanwezig is geweest. Luminol is erg gevoelig en reageert ook op bloed dat sterk is verdund. Wanneer een bloedvlek is weggewassen of gepoetst en niet meer zichtbaar is, zal luminol nog een reactie geven.
De lichtgevende reactie is maar van korte duur. Om de reactie goed te kunnen zien, zal de ruimte waar luminol wordt gebruikt, zoveel mogelijk verduisterd dienen te worden. Met name op een buitenlocatie kan dit erg lastig zijn.
Vals positieve resultaten
Luminol kan ook een vals positief resultaat opleveren. Wel een oplichtende reactie, terwijl er toch geen bloed aanwezig is.
Zoals hierboven toegelicht, vindt de reactie plaats als de luminoloplossing in aanraking komt met een stof die de chemische reactie veroorzaakt. Geoxideerde metalen (roest) zorgen ook voor deze reactie. Evenals bijvoorbeeld: micro-organismen (bacteriën en schimmels), sommige schoonmaakmiddelen, bleek en verschillende enzymen die aanwezig zijn in (met name) citrusvruchten, bananen, watermeloen en vele groentesoorten.
Verschillende testen voor het aantonen van bloed
Er zijn verschillende kleuringsreacties die gebruikt kunnen worden om een vlek als bloed te kunnen identificeren. Alle tests werken op basis van het vermogen van hemoglobine om peroxide af te breken. Wanneer een oxide-ion van peroxide wordt afgebroken en overgedragen aan een molecuul van de test-stof, ontstaat een kleurverandering in de teststof. Deze kleurverandering zal dus alleen optreden wanneer hemoglobine en (peroxide) wordt toegevoegd aan de teststof.
De verschillende tests werken ieder met hun eigen chemische stof en hun eigen kleuringsreactie:
Tetrabasetest
Wanneer tetrabase in aanraking komt met hemoglobine, verandert tetrabase van kleurloos naar een blauwe kleur.
Kastle Meyer test
De werkzame stof in deze test heet phenolphthaleïne. Onder invloed van hemoglobine, verandert phenolphthaleïne in een roze kleur.
Leucomalachite Green (LMG) test
Deze stof geeft een karakteristieke groene kleur wanneer het in aanraking komt met hemoglobine. LMG is minder gevoelig dan enkele van de andere tests.
Ortho tolidine test
Ortho tolidine verkleurt naar een diepblauwe kleur wanneer het in aanraking komt met hemoglobine.
Leucocrystal violet
Bij de reactie verandert leucocrystal violet onder invloed van hemoglobine in een paarse kleur.
Vals positieve resultaten
Alle bovenbeschreven tests werken op basis van de katalyserende werking van hemoglobine met betrekking tot het overbrengen van een oxide-ion van peroxide naar de teststof. Geoxideerde metalen (roest) kunnen ook als katalysator optreden evenals verschillende groenten.
Humane of dierlijke herkomst
Hemoglobine komt voor in bloed van zowel mensen als dieren. Alle bovenstaande testen zullen dus positief reageren op zowel humaan als dierlijk bloed.
Om onderscheid te maken tussen humaan en dierlijk bloed, wordt de precipitinetest gebruikt.
Bloed van verschillende soorten organismen bevat verschillende soorten eiwitten. Om zichzelf te beschermen zijn er in bloed ook antilichamen aanwezig tegen eiwitten die niet in het bloed thuishoren (eiwitten van andere soorten organismen, bijvoorbeeld).
Met behulp van de precipitinetest wordt nagegaan hoe het aangetroffen bloed reageert op anti-humaan serum. Als het aangetroffen bloed van een humane donor afkomstig is, zal er een reactie ontstaat tussen het bloed en het anti-humaan serum.
Met deze test wordt dus onderscheidt gemaakt tussen humaan en dierlijk bloed.
Identificatie herkomst van het bloed
Middels bovenbeschreven testen kan worden vastgesteld of de aangetroffen vlek daadwerkelijk bloed betreft en of de vlek van een dierlijke of humane donor afkomstig is.
De volgende vraag die nu gesteld kan worden is: ‘Van wie is de vlek afkomstig?’
Middels DNA onderzoek kan worden geïdentificeerd welk individu de donor is van de aangetroffen bloedvlek. Dit kan met zowel humane als dierlijke bloedvlekken. Al moet de (vermoedelijke) donor natuurlijk ook wel beschikbaar zijn om vergelijkingsmateriaal af te staan.
