Afgelopen dinsdag (15 april 2014) zag ik ‘savonds de uitzending van de KRO ‘zeg Dag tegen Pesten’. Het thema dit jaar betreft cyberpesten.
Pesten
In het afgelopen jaar is het een aantal keer in het nieuws geweest. Jongeren pesten elkaar, filmen dit en plaatsen het filmpje op social media.
Vervolgens gebeurt er vanalles. Het filmpje wordt meerdere malen gedeeld, iedereen heeft er een mening over en de mening wordt ook wijdverbreid gedeeld via social media.
De pester (of in sommige situaties zelfs mishandelaar) moet zijn excuses maken, er wordt gediscussieerd over de rol van de school, de rol van de ouders en voornamelijk de rol van de omstanders.
In de KRO-uitzending van afgelopen week werd er nog een ander belangrijk fenomeen benoemd. Het filmpje zet de pester in een kwaad daglicht. En dat filmpje staat op het internet – voor altijd…
Dus ook wanneer de pester gaat solliciteren of wanneer potentiële schoonouders jaren later rondkijken op internet.
Verdachten en daders van misdrijven
Deze discussie wordt ook gevoerd wanneer slachtoffers van bijvoorbeeld een overval zijn bewakingsvideo-beelden op internet plaatst in de hoop de identiteit van de overvallers te achterhalen en andere mensen te waarschuwen.
Ook daders van pesterijen en overvallen hebben recht op privacy. Wanneer het recht zijn beloop heeft, worden daders gestraft door een rechter, zitten ze hun straf uit en zijn ze vervolgens weer vrij man. Met alle rechten die daarbij horen.
In de praktijk is de afgelopen jaren gebleken dat rechters regelmatig wel lagere straffen opleggen wanneer foto’s of video’s online zijn geplaatst. Rechters zien de gevolgen van plaatsing toch al als een vorm van straf.
Al heeft de Hoge Raad in januari 2014 ook een uitspraak gedaan, waarbij het plaatsen van foto’s van verdachten in de fase van opsporing, niet onrechtmatig is geweest en ook niet hoeft te leiden tot strafvermindering.
(in deze zaak werd de handeling niet getoond, alleen de foto’s van de verdachten).
Er kan nog veel over gediscussieerd worden.
Foto’s en video’s zijn erg belangrijk voor de opsporing en bewijsvoering van strafbare feiten of andere misstanden. Maar er is ook een privacyaspect. En uiteraard is het altijd nog de vraag hoe duidelijk de beelden zijn. De kwaliteit van bewakingsbeelden is niet altijd goed. Is het dan eerlijk om beelden te tonen van een persoon, terwijl het niet eens duidelijk is of hij een bepaald feit pleegt?
Als onderzoekers zijn we blij met de objectieve duidelijkheid van een foto of video. We leggen zelf alles wat we doen en waarnemen fotografisch vast. En dat is zeer waardevol! Een foto zegt meer dan duizend woorden en is een stuk betrouwbaarder dan alleen het woord van de onderzoeker.
Maar er zijn ook kanten aan foto en video-materiaal waar we voorzichtig mee moeten zijn.
Wat vinden jullie?
Samen naar de waarheid!
Cynthia
Precies. Je zegt het zelf: er zijn ook aspecten aan foto/video waar je voorzichtig mee moet zijn. Ik vraag me altijd af: hoe waarheidsgetrouw is deze foto? Klopt het moment, was het hier en nu, en wat dit ook de oorzaak of was er nog iets anders, wat je niet ziet in beeld? Onlangs op Facebook kwam er ook nog een filmpje langs over hoe gemeen paarden kunnen zijn. Een klein meisje werd flink gebeten door een groot paard. De reacties waren furieus! Tot die ene reactie, waarin je het hele originele filmpje zag. En iedereen stilzwijgend kon zien hoe het meisje het paard met stokken en zwepen bewerkte… tot het dier eindelijk beet (en niet eens doorbeet). Een enkel beeld kan het totale plaatje 180 graden doen draaien!
Hoi Cynthia. Goede discussie. Ik sluit me bij Meta aan. Ik heb de film niet gezien maar wil toch het e.e.a. belichten. Wanner weet je 100% zeker dat iets uit betrouwbare bronnen komt, hoe is een film in elkaar gezet, en vanuit welke gedachte is deze openbaar gemaakt. Is de maker ervan niet te emotioneel betrokken en begrijpt het publiek de boodschap wel?? Zet het niet aan tot nog meer problemen? Het gevaar van Social Media en ander ‘beeldmateriaal’ is dat er een klopjacht uit kan ontstaan, en dan wordt het van kwaad naar erger. Dat zijn die 180 graden waar Meta het over heeft. Het doel heiligt niet alle middelen. Zo zit onze privacywetgeving niet in elkaar. Natuurlijk staan we achter het slachtoffer, maar ook het slachtoffer wil sommige zaken liever niet openbaar maken en rust in bepaalde zaken. Laten we ons, daar met zijn allen bewust van worden/zijn.
Het voorbeeld dat Meta noemt, is inderdaad erg sprekend. Een foto zegt niet altijd alles… Hoe eerlijk en betrouwbaar is de plaatser van het beeldmateriaal?, zoals Rianne ook al aangeeft. En met welk doel wordt een foto/video openbaar gemaakt. Uit emotie en in een opwelling worden veel dingen gezegd en geschreven. En op social media is het zo makkelijk om iets te ‘roepen’ waar men later spijt van krijgt…
Per toeval kwam ik op dit bericht terecht: https://www.jurofoon.nl/nieuws/7251-nieuw-oplichter-mag-op-tv-getoond-worden
Het mooie van dit bericht is dat er ook wordt weergegeven wat (in grote lijnen) de afweging van de rechtbank was bij deze uitspraak.
– Het doel van het programma
– Het feit dat de betrokkene voldoende gelegenheid heeft gekregen om te reageren op de beschuldigingen
– Het feit dat de betrokkene – ook ter zitting – de beschuldigingen niet (voldoende) weersprak
Uiteindelijk betreft het een afweging tussen het privacybelang van de één en het belang van de doelstelling van de ander…