Wie betaalt de kosten van een rechercheonderzoek?
Wanneer de politieorganisatie een onderzoek uitvoert naar een (mogelijk) gepleegd strafbaar feit, wordt dit onderzoek bekostigd door de overheid. De maatschappij wil immers investeren om Nederland veilig te houden.
Wanneer je echter een particulier onderzoeker inschakelt om een onderzoek naar de waarheid uit te voeren, moeten deze kosten worden betaald door de opdrachtgever.
Dit lijkt zeer onrechtvaardig
De gedachte hierachter is dat de politieorganisatie misdrijven opspoort en onderzoekt die de maatschappij als geheel veilig houden. Wanneer je als particulier in een persoonlijk geschil een onderzoek wil laten uitvoeren, komt dit ook voor je eigen rekening.
De wetgeving
De wetgeving heeft deze onrechtvaardig lijkende situatie wel voorzien.
Het klopt natuurlijk niet dat je in je recht bent aangetast door een ander en vervolgens ook nog eens extra kosten moet maken om je recht weer te herstellen. Daarom is beslist dat degene die uiteindelijk blijkt schuldig te zijn aan het aantasten van jouw rechten, de gemaakte kosten moet vergoeden.
Wanneer jij in je rechten bent beschadigd, dient de schuldige de kosten voor de schade die je hebt opgelopen te voldoen. Alle kosten; ook de kosten die je hebt moeten maken om de schuldige zijn schuld te laten voldoen.
Artikel 6:162 Burgerlijk Wetboek (onrechtmatige daad)
Lid 1. Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden.
Lid 2. Als onrechtmatige daad worden aangemerkt een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijk plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond.
Lid 3. Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend, indien zij te wijten is aan zijn schuld of aan een oorzaak welke krachtens de wet of de in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt. [/note]
Lid 1 geeft aan dat de schuldige de geleden schade dient te vergoeden aan de persoon die de schade heeft geleden.
Lid 2 van dit artikel geeft aan in welke situaties de verplichting tot schadevergoeding geldt. Alleen wanneer een inbreuk is gepleegd op een recht, kan vergoeding van de geleden schade worden opgeëist. Ofwel: alle situaties waarbij iemand schade oploopt door toedoen van iemand anders (al dan niet opzettelijk).
Maar hoe zit het dan met de kosten van mijn rechercheonderzoek?
De kosten die je als slachtoffer moet maken om de schuldige te identificeren of je vergoeding via de rechter van de schuldige op te eisen, staan niet expliciet genoemd in artikel 6:162. Deze kosten moet je maken om nakoming van artikel 6:162 eerste lid af te kunnen dwingen bij de schuldenaar. Je maakt deze kosten dus om de schuldige te identificeren en zijn toerekenbaarheid vast te stellen (zie derde lid) of om nakoming van het eerste lid te eisen.
De kosten die je moet maken is tevens schade die je hebt geleden door toedoen van de schuldige.
In eerdere zaken* hebben de rechters van de Hoge Raad bepaald dat het uitgangspunt bij de te vergoeden schade moet zijn ‘dat de benadeelde zoveel mogelijk in de situatie moet worden gebracht waarin zij zou hebben verkeerd, indien de schadeveroorzakende gebeurtenis niet zou hebben plaatsgevonden.’ Ofwel alle schade die de benadeelde heeft geleden aan de onrechtmatige gebeurtenis, het onderzoek naar de schuldige en het opeisen van de schadevergoeding (schade, rechercheonderzoek en advocaatkosten), vallen onder de schadevergoeding.
Krijg ik altijd al mijn kosten vergoed?
Uiteindelijk beslist de rechter over de hoogte van het bedrag dat door de schuldige moet worden vergoed aan het slachtoffer. Het is dus van belang om goed uiteen te zetten welke kosten gemaakt zijn en waarom deze kosten nodig waren. Ook moet er sprake zijn van een aangewezen schuldige.
Overleg goed met de particulier onderzoeker en eventueel de advocaat over de te maken kosten en het opeisen van de vergoeding.
De kosten van een onderzoek naar de schuldige van onrechtmatig gedrag, hoeven dus nooit een belemmering te zijn om misstanden aan te pakken en je recht op te eisen.
Samen naar de waarheid!
Cynthia
P.S. Wil je meer informatie over de mogelijkheden om onderzoek te doen en vervolgens je kosten vergoed te krijgen van de partij die jouw rechten heeft aangetast? Neem dan nu contact met ons op.
